Wewaton Panulise Basa Jawa Nganggo Aksara Jawa/Bab 42

BAB 42. PADHA UNINE, BEDA TULISANE

1. Ing basa Jawa akeh wandane tembung kang padha unine, beda tulisane, kayata:

ꦏꦫ꧈ ꦏꦺꦴꦫꦶ꧉ kara, kori

Ing tembung loro iku, wanda ꦏ karo ꦏꦺꦴ padha unine sanajan bedha tulisane.

ꦲꦱꦶꦤ꧀ ꦱꦺꦤ꧀ꦝꦺꦴꦏ꧀꧈

Ing tembung loro iku, wanda ꦱꦶꦤ꧀ karo ꦱꦺꦤ꧀ iya padha unine sanajan bedha tulisane.

ꦥꦶꦏꦸꦤ꧀ ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦭ꧀꧈

Ing tembung loro iku, wanda ꦏꦸꦤ꧀ karo ꦏꦺꦴꦤ꧀ uga padha unine sanajan bedha tulisane.

2. Miturut tuladha ing dhuwur iku, wanda kang padha unine beda tulisane ana warna telu:

a. Wanda menga mawa aksara legena aswara jejeg, padha unine karo wanda menga mawa taling tarung aswara miring, kayata:

ꦧꦭ꧈ ꦧꦺꦴꦭꦸꦠꦥ bala, bolu

ꦩꦫ꧈ ꦩꦺꦴꦫꦶ mara, mori

ꦗꦭ꧈ ꦗꦺꦴꦭꦶ jala, joli

ꦮꦭ꧈ ꦮꦺꦴꦭꦸ wala, wolu

ꦏꦏ꧈ ꦏꦺꦴꦏꦶ kaka (tg. kakang), koki

ꦠꦥ꧈ ꦠꦺꦴꦥꦶ tapa, topi

ꦭꦫ꧈ ꦭꦺꦴꦫꦶ lara, lori

ꦏꦭ꧈ ꦏꦺꦴꦭꦸ kala, kolu

ꦫꦠ꧈ ꦫꦺꦴꦠꦶ rata, roti

lan sapanunggalane

b. Wanda sigeg aksara irung mawa suku aswara miring, padha unine karo wanda sigeg aksara irung mawa taling tarung aswara jejeg, kayata:

ꦥꦶꦏꦸꦤ꧀꧈ ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦭ꧀ pikun, kontal

ꦚꦸꦫꦸꦔ꧀꧈ ꦫꦺꦴꦁꦒꦺꦁ nyurung, ronggeng

ꦭꦶꦩꦸꦤ꧀꧈ ꦩꦺꦴꦚ꧀ꦕꦺꦫ꧀ limun, moncer (pinter akeh sesurupane)

ꦔꦿꦸꦧꦸꦁ꧈ ꦧꦺꦴꦁꦒꦤ꧀ ngrubung, bonggan (tg. lupute dhewe)

ꦱꦧꦸꦤ꧀꧈ ꦧꦺꦴꦤ꧀ꦝꦤ꧀ sabun, bondhan (tg. araning joged)

ꦱꦸꦒꦸꦤ꧀꧈ ꦒꦺꦴꦤ꧀ꦝꦁ sugun (tg. kanthi gita utawa gupuh olehe nampani dhayoh), gondhang (tg. telak, gorokan; keyong gondhang = keyong gedhe)

ꦤꦩꦸꦁ꧈ ꦩꦺꦴꦁꦒꦁ namung, monggang (tg. araning gendhing)

ꦥꦸꦫꦸꦤ꧀꧈ ꦫꦺꦴꦤ꧀ꦠꦺꦏ꧀ purun, rontek (tg. jinise gendera)

ꦥꦱꦸꦁ꧈ ꦱꦺꦴꦁꦏꦺꦭ꧀ pasung, songkel

lan sapanunggalane

c. Wanda sigeg aksara irung mawa wulu aswara miring, padha unine karo wanda sigeg aksara irung mawa taling aswara jejeg, kayata:

ꦲꦱꦶꦤ꧀꧈ ꦱꦺꦤ꧀ꦝꦺꦴꦏ꧀ asin, sendhok

ꦧꦕꦶꦤ꧀꧈ ꦕꦺꦤ꧀ꦝꦺꦴꦭ꧀ bacin, cendhol (tg. glintiran pathi onggok)

ꦲꦩꦶꦤ꧀꧈ ꦩꦺꦤ꧀ꦢ amin, menda

ꦪꦏꦶꦤ꧀꧈ ꦏꦺꦤ꧀ꦝꦁ yakin, kendhang

ꦠꦗꦶꦤ꧀꧈ ꦗꦺꦤ꧀ꦠꦺꦴꦭ꧀ tajin, jentol

ꦲꦔꦶꦤ꧀꧈ ꦔꦺꦤ꧀ꦝꦺꦴꦁ angin, ngendhong

ꦧꦗꦶꦁ꧈ ꦗꦺꦁꦒꦺꦴꦠ꧀ bajing, jenggot

ꦏꦺꦴꦩꦶꦁ꧈ ꦩꦺꦁꦒꦺꦴꦏ꧀ koming, menggok

ꦥꦲꦶꦔ꧀꧈ ꦲꦺꦁꦒꦭ꧀ paing, enggal

lan sapanunggalane