ꦲꦗꦚꦸꦥ꧀ꦭꦶꦏ꧀ꦱꦏ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ

ꦲꦗꦚꦸꦥ꧀ꦭꦶꦏ꧀ꦱꦏ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ

AJA NYUPLIK SAKA WIKIPÉDIA!

ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦕꦼꦏꦏ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦥꦚ꧀ꦗꦼꦤꦼꦁꦔꦤ꧀​
ꦏꦁꦝꦼꦩꦼꦤ꧀ꦏꦭꦮꦤ꧀ꦧꦲꦸꦮꦂꦤ​ꦥꦭꦶꦁ
ꦒꦼꦝꦺꦲꦶꦁꦗꦒꦢ꧀ꦩꦪ

Raymond Sutanto ꦫꦺꦩꦺꦴꦤ꧀ꦱꦸꦠꦤ꧀ꦠꦺꦴ
Nur Rahmi Nailah ꦤꦸꦂꦫꦃꦩꦶꦤꦲꦶꦭꦃ


Wikimedia Indonesia ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦝꦶꦪꦃꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ

ꦲꦠꦸꦂꦱꦥꦭ

besut

꧋ꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦢꦶꦪꦱ​ꦢꦺꦤꦶꦁ​ Jimmy Wales ꦲꦶꦁ​ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇꧒꧐꧐꧑꧇​꧈​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦩ꧀ꦭꦏꦸ​ꦔꦽꦩ꧀ꦧꦏ​ꦏ꧀ꦭꦮꦤ꧀ꦫꦶꦏꦠ꧀꧉​ꦱꦮꦶꦱꦺꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦧꦱ​ꦆꦁ​ꦒꦿꦶꦱ꧀ꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦢꦶꦧꦧꦂ​ꦲꦶꦁ​ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇꧒꧐꧐꧑꧇​꧈​ꦧꦚ꧀ꦗꦸꦂ​ꦢꦶꦱꦸꦱꦸꦭ꧀ꦭꦲꦶꦫꦺꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦩꦮ​ꦧꦱ​ꦧꦱ​ꦭꦶꦪ​ꦲꦶꦁ​ꦢꦺꦴꦚ꧈​ꦏꦊꦧꦸ​ꦱꦭꦃ​ꦱꦶꦗꦶꦤꦺꦪꦲꦶꦏꦸ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦧꦱ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ​ꦲꦶꦁ​ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇꧒꧐꧐꧓꧇​꧉​ꦩꦢꦼꦒꦺ Wikimedia Foundation ꦫꦶꦏꦭ​ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇꧒꧐꧐꧓꧇​꧈​ꦲꦸꦒ​ꦱꦁ​ꦱꦪ​ꦚꦼꦁ​ꦏꦸꦪꦸꦁ​ꦠꦸꦮꦸꦃ​ꦉꦩ꧀ꦧꦏꦤꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦭꦤ꧀ꦥꦿꦺꦴꦪꦺꦏ꧀​ꦥꦿꦺꦴꦪꦺꦏ꧀ꦧꦿꦪꦠꦺ꧉​ꦆꦁ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ꧈​ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ​ꦮꦶꦱ꧀ꦏꦱꦶꦭ꧀ꦔꦪꦲꦶ​ꦩꦤꦺꦏ​ꦥꦿꦺꦴꦪꦺꦏ꧀ꦏꦁ​ꦲꦚ꧀ꦕꦱꦺꦏꦁ​ꦒꦺꦴ​ꦚꦼꦁ​ꦏꦸꦪꦸꦁ​ꦠꦸꦮꦸꦃ​ꦉꦩ꧀ꦧꦏ​ꦱꦂꦠ​ꦔꦸꦤ꧀ꦝꦏꦏꦺꦩꦸꦠꦸ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦪꦲꦶꦏꦸ​ꦲꦤ​ꦱꦗꦿꦺꦴꦤꦶꦁ​ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦺꦤ꧀ꦲꦥꦢꦺꦤꦺꦕꦕꦲꦶꦁ​ꦤꦫꦭꦶꦭ​ꦏꦁ​ꦩꦺꦭꦸ​ꦚ꧀ꦗꦸꦫꦸꦁ​ꦲꦶꦁ​ꦗꦼꦫꦺꦴꦤꦺ꧉​

꧋ꦱꦭꦃ​ꦱꦮꦶꦗꦶꦤꦶꦁ​ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦏꦁ​ꦢꦶꦭꦏꦺꦴꦏꦏꦺꦢꦺꦤꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ​ꦪꦲꦶꦏꦸ​ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦮꦶꦏꦶꦭꦠꦶꦃ​ꦏꦁ​ꦮꦶꦱ꧀ꦢꦶꦪꦤꦏꦏꦺꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇꧒꧐꧑꧖꧇​꧉​ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦮꦶꦏꦶꦭꦠꦶꦃ​ꦲꦶꦏꦸ​ꦱꦮꦶꦗꦶꦤꦶꦁ​ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦒ꧀ꦭꦝꦺꦤ꧀ꦲꦸꦠꦮ​ꦥꦭꦤ꧀ꦠꦶꦲꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦥꦩ꧀ꦧꦼꦱꦸꦠꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧉​ꦱꦮꦶꦱꦺꦤ꧀ꦢꦼꦊꦁ​ꦭꦏꦸꦤꦺꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦮꦶꦏꦶꦭꦠꦶꦃ​ꦏꦁ​ꦮꦶꦱ꧀ꦏꦊꦏ꧀ꦱꦤꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦱꦮꦼꦠꦫ​ꦢꦲꦺꦫꦃ꧈​ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦏꦺꦴꦭꦧꦺꦴꦫꦱꦶ​ꦧꦼꦧꦉꦔꦤ꧀ꦏꦫꦺꦴ​ꦱꦮꦼꦤꦺꦃ​ꦲꦶꦤ꧀ꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦱꦶ꧈​ꦲꦺꦴꦂꦒꦤꦶꦱꦱꦶ꧈​ꦲꦥꦢꦺꦤꦺꦥꦒꦸꦪꦸꦧꦤ꧀ꦲꦸꦠꦮ​ꦏꦺꦴꦩꦸꦤꦶꦠꦱ꧀꧈​ꦗꦼꦧꦸꦭ꧀ꦲꦶꦱꦶꦃ​ꦲꦏꦺꦃ​ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀​ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀ꦲꦸꦩꦸꦩ꧀ꦧꦧꦒꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦏꦁ​ꦏꦼꦉꦥ꧀ꦢꦶꦠꦏꦺꦴꦤꦏꦺꦢꦺꦤꦶꦁ​ꦥꦫ​ꦥꦚꦂꦠ​ꦒ꧀ꦭꦝꦺꦤ꧀ꦲꦥꦢꦺꦤꦺꦩꦶꦠꦿ​ꦏꦁ​ꦏꦺꦴꦭꦧꦺꦴꦫꦱꦶ​ꦏꦫꦺꦴ​ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ꧉​ꦱꦭꦶꦪꦤꦺꦲꦶꦏꦸ꧈​ꦩꦺꦝꦶꦪ​ꦱꦺꦴꦱꦶꦪꦭ꧀ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ​ꦪꦲꦶꦏꦸ Facebook, Instagram, ꦲꦥꦢꦺꦤꦺ Twitter ꦲꦸꦒ​ꦏꦼꦉꦥ꧀ꦢꦶꦠꦏꦺꦴꦤꦶ​ꦏꦭꦮꦤ꧀ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀​ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀ꦏꦁ​ꦱꦲꦺꦩ꧀ꦥꦼꦂ꧉​

꧋ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀ꦏꦁ​ꦏꦼꦉꦥ꧀ꦢꦶꦠꦏꦺꦴꦤꦏꦺꦲꦶꦁ​ꦲꦤ꧀ꦠꦫꦤꦺꦪꦲꦶꦏꦸ​ꦧꦧꦒꦤ꧀ꦧꦺꦢꦤꦺꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦭꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦲꦺꦴꦭꦺꦃ​ꦲꦺꦴꦫꦤꦺꦚꦸꦥ꧀ꦭꦶꦏ꧀ꦲꦶꦤ꧀ꦥ꦳ꦺꦴꦂꦩꦱꦶ​ꦏꦁ​ꦠꦽꦥ꧀ꦱꦏ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦲꦥ​ꦧꦲꦺꦏꦁ​ꦲꦺꦴꦭꦺꦃ​ꦢꦶꦠꦸꦭꦶꦱ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦭꦤ꧀ꦏꦼꦥꦿꦶꦪꦺꦕꦫꦤꦺꦔꦼꦩ꧀ꦧꦔꦏꦺꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦩ꧀ꦭꦶꦒꦶ​ꦲꦤ​ꦱꦗꦿꦺꦴꦤꦶꦁ​ꦧꦱ​ꦢꦲꦺꦫꦃ꧉​

ꦲꦗꦚꦸꦥ꧀ꦭꦶꦏ꧀ꦱꦏ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦕꦼꦏꦏ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦥꦚ꧀ꦗꦼꦤꦼꦔꦤ꧀ꦏꦁ​ꦝꦼꦩꦼꦤ꧀ꦏꦭꦮꦤ꧀ꦧꦲꦸꦮꦂꦤ​ꦥꦭꦶꦁ​ꦒꦼꦝꦺꦲꦶꦁ​ꦗꦒꦢ꧀ꦩꦪ ꦲꦶꦏꦸ​ꦱꦮꦶꦗꦶꦤꦶꦁ​ꦥꦩ꧀ꦧꦸꦢꦶꦢꦪ​ꦱꦏ​ꦠꦶꦩ꧀ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦥꦼꦤ꧀ꦢꦶꦢꦶꦏꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ​ꦏꦁ​ꦒꦺꦴ​ꦩꦺꦤꦺꦲꦶ​ꦮꦁ​ꦱꦸꦭꦤ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀​ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀ꦲꦶꦏꦸ​ꦩꦲꦸ꧉​

꧋ꦠꦶꦩ꧀ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦥꦼꦤ꧀ꦢꦶꦢꦶꦏꦤ꧀ꦤ꧀ꦢꦸꦮꦺꦤꦶ​ꦥꦔꦗꦥ꧀ꦩꦤꦮ​ꦧꦸꦏꦸ​ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦕꦼꦏꦏ꧀ꦲꦶꦏꦶ​ꦧꦶꦱ​ꦩꦺꦤꦺꦲꦶ​ꦏꦮꦿꦸꦃ​ꦝꦱꦂ​ꦧꦧꦒꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦫꦶꦏꦠ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦏꦚ꧀ꦕ​ꦏꦚ꧀ꦕ​ꦲꦶꦁ​ꦗꦧꦤ꧀ꦏꦤ​ꦏꦁ​ꦏꦼꦥꦺꦔꦶꦤ꧀ꦩꦶꦮꦶꦠꦶ​ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦿꦶꦧꦸꦱꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧉​

ꦗꦏꦂꦠ ꧇꧑꧖꧇ ​ꦩꦉꦠ꧀ ꧇꧒꧐꧒꧐꧇
ꦠꦶꦩ꧀ꦥꦿꦺꦴꦒꦿꦩ꧀ꦥꦼꦤ꧀ꦢꦶꦢꦶꦏꦤ꧀
ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦢꦶꦪ​ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ

ꦥꦿꦠꦺꦭꦤ꧀ꦤꦶꦁ​ꦲꦶꦱꦶ

besut
 
1 Apa iku Wikipédia?
3 Apa bédané antarané Wikipédia kalawan Wikimédia?
5 Généya Wikipédia diyasa?
6 Apa kang dadi ancasing Wikipédia?
7 Apa binukaning Wikipédia iku bisa njalari kontèn ing Wikipédia kena dibesut kanthi sembarangan?
8 Banjur artikel apa baé kang ana ing Wikipédia?
9 Généya ora ana pariwara ing Wikipédia?
9 Banjur Wikipédia anggoné merkolèh dhuwit saka ngendi?
10 Apa bener yèn Wikipédia iku ora kena dadi sumber rujukan?
11 Sepira gedhéné pigunaning Wikipédia iku?
12 Apa artikel ing Wikipédia iku ngandhut informasi kang bener?
13 Apa tegesé rujukan kang dianggo ing artikel Wikipédia kudu krédhibel utawa bisa pinercaya?
14 Généya kadhangkalané aku nemokaké informasi kang luput ing Wikipédia?
15 Banjur kepriyé carané mbesut ing Wikipédia?
16 Apa baé tulisan kang ora ditampa ing Wikipédia?
17 Apa tulisan ing Wikipédia iku bisa didhaku minangka darbèkku pribadi?
18 Généya kontèn ing Wikipédia basa Inggris lan Indonésia iku isiné béda?
19 Généya ana wong kang gelem mbesut ing Wikipédia kamangka ora nampa bayaran?
20 Ing Indonésia, basa daérah apa baé kang nduwèni Wikipédia dhéwé?
21 Généya ana Wikipédia basa daérah? Kaya apa wewujudané? Lan apa ancasé?
22 Aku kepéngin miwiti Wikipédia sajroning basa daérahku. Banjur kepriyé carané?
23 Aku kepéngin miwiti mbesut ing Wikipédia, nanging isih kangèlan anggoné golèk gagasan utama utawa ide topik kanggo nulis. Apa ana pituduh kang bisa mrantasi prakara kaya mangkono iku?
24 Apa ana pituduh utawa pandom anggoné nulis ing Wikipédia?
25 Apa ana lokakarya pambesutan ing Wikipédia kanggo para pamula kang bisa dak-mèloni?
26 Apa kagiyatan nulis ing Wikipédia bisa dipigunakaké minangka sarat kanggo ngundhakaké kalungguhan utawa jabatan?
27 Manawa aku kepéngin takon luwih akèh manèh, banjur aku kudu sesambungan marang sapa?

ꦲꦥꦲꦶꦏꦸ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ

besut

“Wikipédia iku bauwarna jeron jaringan binuka ana sajroning manéka warna basa”

 

Wikipédia iku sawijining bauwarna jeron jaringan utawa online binuka kang cumawis ana sajroning manéka warna basa. Mangga bebarengan nyemak jlèntrèhané siji mbaka siji.

Sapisan, bauwarna. Apa iku bauwarna? Apa bédané antarané bauwarna kalawan jinis wacan liya kang wis lumrah awaké dhéwé waca (ing antarané yaiku ariwarta, kalawarta, opini)? Miturut tegesé, bauwarna iku sawijining karya rujukan kang mènèhi reringkesaning ngèlmu kawruh saka manéka warna cecawanging ngèlmu. Èntri utawa sesirah kang ana ing bauwarna iku pancèn luwih dawa tinimbang bausastra lan isiné arupa informasi faktual babagan samubarang utawa prakara kang nembé dirembug. Mangga digatèkaké — ing kéné ana tembung faktual (fakta), kang ateges jumbuh kalawan sayektiné lan perlu migunakaké bukti. Kanggo merkolèh sawijining fakta, mula bauwarna lumrahé ditulis déning sawijining wong kang winasis ing péranganing ngèlmu. Ing Wikipédia, “kawasisan” iki jinupuk lan kaandharaké saka sumber-sumber sekunder, kaya ta pambabar lan panganggit kang wis kaloka pinercaya.

Banjur apa bédané antarané Wikipédia kalawan salumrahé bauwarna?

 

Wikipédia cumawis jeron jaringan. Sadurungé anané Wikipédia ing taun 2001, pancèn wis ana bauwarna kang cumawis sarana jeron jaringan, nanging nembé wujud uji coba lan dayané durung bisa madhani Wikipédia.

 

Wikipédia asipat binuka. Wikipédia malih dadi gedhé kaya saiki jalaran wewatekaning Wikipédia kang binuka. Binuka, yaiku kang ateges sapa baé bisa muwuhi lan ngowahi isiné (mesthiné tumrap sapa baé kang nduwèni sambungan internèt).

 

Wikipédia cumawis ana sajroning manéka warna basa. Séjé kalawan salumrahé bauwarna kang adaté namung cumawis ana sajroning basa Indonésia utawa basa Inggris, Wikipédia cumawis ana sajroning manéka warna basa daérah, kaya ta basa Jawa, Sunda, Minangkabau, lsp.

Racaké, Wikipédia nduwèni 5 asas utama (ing Wikipédia, limang prakara iki diarani panca-saka) kang wajib dinut déning sakabèhané vèrsi Wikipédia nganti tekan saiki, ing antarané yaiku:

   Minangka sawijining bauwarna

   Bisa dibesut déning sapa baé

   Asipat nétral utawa ora botsih

   Mligi namung ngamot kontèn kang lisènsiné binuka

   Nduwèni pranatan lan paugeran kang disarujuki bebarengan.

Kanggo vèrsi pepaké, Panjenengan bisa mbukak pranala: bit.ly/pancapilarwiki

 

ꦲꦥꦧꦺꦢꦤꦺꦲꦤ꧀ꦠꦫꦤꦺ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦏꦭꦮꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦩꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut

“Wikimédia iku sawijining pakumpulan kang lumaku ana burèn Wikipédia”

Sanadyan padha-padha diwiwiti mawa tembung “Wiki”, nanging Wikipédia lan Wikimédia nduwèni teges kang séjé. Wikipédia iku wujud bauwarnané, wondéné Wikimédia iku pakumpulan utawa organisasi kang lumaku ana sakburèning Wikipédia.

Ana 2 jinis Wikimédia kang kudu Panjenengan mangertèni, yaiku Wikimedia Foundation lan Wikimedia Indonesia. Wikimedia Foundation (WMF) iku sawijining yeyasan nirlaba utawa tanpa bathi kang punjeré ana ing Amérika Sarékat kang nyengkuyung lan nglakokaké Wikipédia.

 

Nadyan mangkono, WMF ora nggawé apa déné ngreksa kontèn artikelé. Saliyané Wikipédia, WMF uga nyengkuyung lan nglakokaké 11 situs liya “brayaté” Wikipédia kaya ta Wiktionary (bausastra), Wikidata (basis dhata), Wikimedia Commons (barkas), Wikivoyage (pandom wisata) lan sawetara situs liyané.

WMF nduwèni mitra lokal kang sumebar saindenging nagara ing donya, salah sijiné yaiku ing Indonésia. Mitra lokal WMF ing Indonésia yaiku Wikimédia Indonésia (WMID). WMID diyasa déning para Wikipédiawan lokal Indonésia rikala taun 2008, lan tata pangrumatané asipat independen saka WMF.

Awas, aja nganti salah kaprah! Ora kabèh situs “wiki” kang ana ing internèt iku rinumat déning WMF. Situs kaya déné WikiLeaks, Wikihow, lan WikiDPR dudu situs kang dirumat déning WMF.

 

ꦒꦺꦤꦺꦪ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦢꦶꦪꦱ?

besut

“Wikipédia mula-bukané iku namung minangka tambahan tumrap Nupédia”


 
 

Yèn awaké dhéwé nilik sajarahing Wikipédia, mula-bukané proyèk iki wiwitané saka sawijining proyèk bauwarna kang arané Nupédia nalika taun 2000. Nupédia diyasa déning Jimmy Wales lan Larry Sanger kang nalika iku nyambut gawé ing perusahaan utawa maskapé internèt kang arané Bomis. Nalika iku Nupédia namung ditulis déning para winasis.


Wales lan Sanger nuli nggawé sawijining situs manèh kang kawastanan Wikipédia ing taun 2001. Proyèk Wikipédia ing wiwitané namung minangka tambahan tumrap Nupédia. Nanging, ing tundhoné malah Wikipédia kang sangsaya kaloka. Ing pungkasan malah Nupédia kang tundhoné ditutup nalika taun 2003 jalaran tuwuh-rembakané kang cupet banget.

Ing Indonésia, Wikipédia diwiwiti kanthi anané Wikipédia basa Indonésia nalika taun 2003 kalawan artikel sepisanané asesirah “Elektron”. Sawisé basa Indonésia, setaun candhaké wiwit kayasa Wikipédia mawa basa Jawa lan Sunda, nganti sepréné kang pungkasan kababar yaiku Wikipédia basa Nias nalika taun 2021.

ꦲꦥꦏꦁꦢꦢꦶ​ꦲꦚ꧀ꦕꦱ꧀ꦱꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut

“Imagine a world in which every single person on the planet is given free access to the sum of all human knowledge.
That’s what we’re doing.”

— Jimmy Wales

 

Bayangna sawijining jagad papan saben manungsa bisa andum manéka kawruh kalawan mardika.


Iya, mangkono iku kang dadi ancasing Wikipédia. Kanggo nyawisaké manéka warna ngèlmu kawruh lumantar sawijining bauwarna jeron jaringan kang mardika lan binuka sarta bisa diaksès déning sapa baé, kapan baé, lan ing ngendi baé.

 

ꦲꦥꦧꦶꦤꦸꦏꦤꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦲꦶꦏꦸꦧꦶꦱꦲꦚ꧀ꦗꦭꦂꦫꦶ​ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦺꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃꦏꦼꦤ​ꦢꦶꦧꦼꦱꦸꦠ꧀ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦱꦼꦩ꧀ꦧꦫꦁꦔꦤ꧀?

besut

“Wikipédia nduwèni paguyuban ‘pangreksa’ kang tansah ‘nganglang’ mbalèkaké besutan-besutan kang katon sembarangan.”

Miturut tèknis, ya mangkono iku bener. Nanging aja lali, Wikipédia uga wis nduwèni paguyuban “pangreksa” kang kuwat uga.

Pangreksa iku tansah “nganglang” ndelengi kaca “owah-owahan”— wong-wong iki bakalé énggal-énggal mbalèkaké besutan-besutan kang katon sembarangan utawa besutan-besutan kang isiné informasi kang ora pener. Sawetara naraguna iku diwènèhi aksès piranti lan hak mirunggan — kaya ta mblokir lan ngunci artikel — amrih kontèn ing Wikipédia tetep kareksa kwalitasé.

 

ꦧꦚ꧀ꦗꦸꦂꦄꦂꦠꦶꦏꦼꦭ꧀ꦲꦥꦧꦲꦺ​ꦏꦁꦲꦤꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut

“Wikipédia ngamot manéka warna ngèlmu kawruh manungsa”

Wikipédia ngamot manéka warna ngèlmu kawruh manungsa, wiwit saka babagan ngèlmu kang wigati banget kaya ta hukum, ékonomi, filsafat, téknologi, sains, géografi, astronomi nganti babagan kang kondhang utawa populèr kaya ta komik, manga, filem, musik, lan anime uga cumawis ing Wikipédia.

Ing ngisor iki ana sawetara tuladhané artikel ing Wikipédia kang wis apik, tegesé wis trep kalawan sarat kalayakan, sarta pranatan nulis artikel kang becik lan trep ing Wikipédia.

  Sujarah Maritim Nuswantara
Sajarah babagan lelayaran bangsa Indonésia
  Basa Jawa
Salah sawijining basa Austronésia ing Indonésia
  Kadipatèn Mangkunagaran
Praja ing Jawa Tengah kang isih madeg nganti sapréné
  Pramoedya Ananta Toer
Salah sawijining panganggit sajeroning sastra Indonésia
  Naskah mawi iluminasi
Naskah ingkang kagungan rerenggan wujud gambar
  Banyu
Senyawa kang wigati kanggo kabèh wangun kauripan

Panjenengan bisa nglebokaké irah-irahané artikel ing ngisor iki menyang kothak panggolèkan kang mapan ana sisih tengen dhuwur kaca Wikipédia.

 

ꦒꦺꦤꦺꦪꦲꦺꦴꦫ​ꦲꦤꦥꦫꦶꦮꦫꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut
 

Jimmy Wales, pamrakarsa Wikipédia, medharaké manawa anané pariwara iku bakal njalarani botsih utawa abot sisih. Généya, awit kang pasang pariwara iku mesthi kepéngin artikelé kang ana ing Wikipédia iku namung ditulis babagan-babagan kang beciké thok. Kamangka sayektiné Wikipédia iku mikul dhuwur nétralitas, mula artikel kang ana iku ora ena abot sisih.

ꦧꦚ꧀ꦗꦸꦂ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦲꦁꦒꦺꦴꦤ꧀ꦤꦺ​ꦩꦼꦂꦏꦺꦴꦭꦺꦃ​ꦝꦸꦮꦶꦠ꧀ꦱꦏ​ꦔꦼꦤ꧀ꦢꦶ?

besut

Saben tauné, Wikimedia Foundation mbukak pangimpunan dana ing kaca proyèké kalebu Wikipédia. Pangimpunan dana iki adaté kagelar setaun pisan. Dhuwit kang wis kakumpul saka kagiyatan iki kang tundhoné bakal dipigunakaké déning Wikimedia Foundation kanggo nyengkuyung paguyuban Wikipédia saindenging donya, ngrumat paladèn Wikipédia, sarta operasional kantoré.

ꦲꦥꦧꦼꦤꦼꦂꦪꦺꦤ꧀ꦮꦶ​ꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃꦲꦶꦏꦸ​ꦲꦺꦴꦫꦏꦼꦤꦢꦢꦶ​ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦼꦂꦫꦸꦗꦸꦏ꧀ꦏꦤ꧀?

besut

Bener! Artikel ing Wikipédia ora kena didadèkaké sumber rujukan. Nalika Panjenengan golèk informasi ing Wikipédia, pigunakna rujukan-rujukan kang dianggo ing artikel Wikipédia iku minangka sumber rujukan, lan dudu artikel Wikipédiané kang kok-anggo rujukan. Dadi, anggep baé yèn Wikipédia iku minangka “gapura mlebu” kanggo merkolèh rujukan kang becik.

 
Rujukan-rujukan yang dipakai di artikel Wikipedia, seperti buku, jurnal, situs web dll.

ꦱꦼꦥꦶꦫꦒꦼꦝꦺꦤꦺ​ꦥꦶꦒꦸꦤꦤꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦲꦶꦏꦸ?

besut

Panjenengan wis ngerti apa durung manawa Wikipédia basa Indonésia iku ditekani nganti ping 2 milyar ambalan ing setaun pungkasan iki? Iku tegesé ing saben sasiné ditekani nganti atusan yuta ambalan, lan mengkono iku dadi pratandha yèn situs iki dipigunakaké déning masarakat minangka papan kanggo golèk informasi. Uga gatèkna, mesin panggolèkan Google uga mèh baé tansah manggonaké Wikipédia ing asil panggolèkan kang paling dhuwur (ing panggolèkan Jawa, Indonésia apa déné Inggris). Tuladhané, jajal Panjenengan ngetig “Candhi Barabudhur” ing Google, nuli bakal metu asilé kaya gambar ing kaca sisih ngisor.

Kanthi panjurung kaya mangkono, tegesé potènsi Wikipédia minangka sumber informasi bakal sangsaya gedhé. Saliyané iku, Panjenengan uga awèh pambiyantu tumrap yeyutan wong ing jaban kana amrih bisa merkolèh kwalitas informasi kang informatif, wiyar, sarta ora botsih.

 

ꦲꦥꦄꦂꦠꦶꦏꦼꦭ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦲꦶꦏꦸꦔꦤ꧀ꦝꦸꦠ꧀​ꦆꦤ꧀ꦥ꦳ꦺꦴꦂꦩꦱꦶꦏꦁ​ꦧꦼꦤꦼꦂ?

besut

Saben wong kang maca Wikipédia kudu kritis nalikané maca apa déné golèk informasi ing Wikipédia. Informasi kang kapacak ing Wikipédia aja langsung dijupuk mentah-mentah.

Perkara sepisanan kang kudu Panjenengan tindakaké yaiku nggatèkaké apa ta ing artikel iku mau wis ana rujukané. Rujukan ing saben artikel Wikipédia ditengeri mawa angka-angka [1], [2], [3] kaya mangkéné:

 

Yèn Panjenengan nemu angka kaya mangkono iku, nuli Panjenengan klik baé, lan Panjenengan bakal diarahaké menyang rujukan asliné, yaiku rujukan kang dadi sumber tumrap artikelé iku mau. Panjenengan bisa maca sumber asliné kanggo luwih mangertèni informasi kang luwih rinci.

Kaping pindho, sawisé ngerti sumber asliné, saiki jajal dideleng, apa ta sumber asli saka informasi iku mau krédhibel apa ora. Gatèkna, sepira beciké “tingkat” rujukan iku. Sumber saka médhia sosial (médsos), blog pribadi, buku babarané dhéwé, wis cetha dudu rujukan kang krédhibel.

ꦲꦥꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦱꦺ​ꦫꦸꦗꦸꦏ꧀ꦏꦤ꧀ꦏꦁꦢꦶꦲꦁꦒꦺꦴ​ꦲꦶꦁꦄꦂꦠꦶꦏꦼꦭ꧀ꦮꦶ​ꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃꦏꦸꦢꦸ​ꦏꦿꦺꦝꦶꦧꦼꦭ꧀ꦲꦸ​ꦠꦮꦧꦶꦱ​ꦥꦶꦤꦼꦂꦕꦪ?

besut

Wis cetha! Paguyuban Wikipédia wis nduwèni pathokan dhasar umum rujukan kaya apa kang layak lan bisa dianggo ing Wikipédia. Pathokan iki uga wis disarujuki bareng déning paguyuban lan ana sawetara tingkat kapitayané:

1. Bisa dipercaya. Jurnal ilmiah, buku babarané pambabar kang wis pinercaya, kalawarta/tabloid ngèlmu kawruh, médhia pakabaran nasional, lan tugas pungkasan kang wis diuji déning para winasis kalebu ing kategori iki.

2. Ora dianjuraké. Buku babaran pribadi, samak kasèt, artikel sembarang saka situs populèr, kabèh iku mau becik ora dipigunakaké minangka rujukan.

3. Sabisané disingkiri. Blog, koran kriminalitas, tabloid gosip sabisa-bisa disingkiri.

4. Babar blas ora kena dianggo. Sakabèhané vèrsi Wikipédia basa liya apa déné situs liya kang sistemé saèmper kaya Wikipédia, aja dipigunakaké minangka rujukan. Prakara kaya mangkéné iku uga katrepaké tumrap médsos lan leladèn layang cekak kaya ta Facebook, Twitter, Instagram lan Whatsapp/Line.

ꦒꦺꦤꦺꦪ​ꦏꦝꦁꦏꦭꦤꦺꦲꦏꦸ​ꦤꦼꦩꦺꦴꦏ꧀ꦏꦏꦺ​ꦆꦤ꧀ꦥ꦳ꦺꦴꦂꦩꦱꦶ​ꦏꦁꦭꦸꦥꦸꦠ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut
 

Mangkéné iki minangka tuladha layar kang tau dikirimaké déning salah sawijining naraguna Wikipédia saka Google Search ngenani bab salah sawijining grup musik saka Nurwègen aran Mayhem (kang kontèné dijupuk saka Wikipédia basa Indonésia.)

 

Prakara kaya mangkéné iki ing Wikipédia diarani vandalisme, yaiku tumindak mbesut artikel nanging pangajapé amrih ngrusak artikelé. Para ‘pangreksa’ Wikipédia tansah mbudidaya ngreksa artikel-artikel kang ana saka tumindak vandal kaya mangkono iku.

Nanging manawa Panjenengan nemu artikel kang kena tumindak vandal kaya mangkono iku, Panjenengan bisa nglapuraké menyang kaca ‘Angkringan’ kanthi ngeklik ‘Angkringan’ ing kolom sisih kiwa pacakan praèn Wikipédia.

ꦧꦚ꧀ꦗꦸꦂꦏꦼꦥꦿꦶꦪꦺ​ꦕꦫꦤꦺ​ꦲꦩ꧀ꦧꦼꦱꦸꦠ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut

Nalikané Panjenengan nembé maca Wikipédia, apa wis tau weruh tulisan “besut” ing sisih tengen dhuwur kaca?

Ing modhe “besut” iki, Panjenengan bisa muwuhi kontèn kang isih kurang, ndandani kang isih luput, utawa mbusak kontèn kang isiné sembarangan. Aja lali uga tansah muwuhi rujukané. Sabanjuré, namung kari ngeklik manèh “Babar owahan” ing sisih tengen dhuwur.

Nalika Panjenengan ngeklik “Besut”, banjur pacakan kaca Wikipédia bakal malih dadi modhe “besut”, yaiku modhe kang Panjenengan bakalé bisa ngowahi tumrap kaca iku mau. Panjenengan bisa nggatèkaké tuladha pacakan modhe besut ing ngisor iki:

 

Besutané Panjenengan bakal langsung disimpen lan kapacak!

ꦲꦥꦧꦲꦺ​ꦠꦸꦭꦶꦱ꧀ꦱꦤ꧀ꦏꦁ​ꦲꦺꦴꦫꦢꦶꦠꦺꦴꦩ꧀ꦥ​ꦲꦶꦁꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut

Wikipédia basa Jawa nduwèni kaca mirunggan aran “Wikipedia:Dudu”. Ing kaca iki, Panjenengan bisa ndeleng bab apa baé kang ora kalebu ciri-ciriné bauwarna utawa ènsiklopédhi. Sawetara ing antarané yaiku:

 

Bausastra, awit Wikipédia nduwèni proyèk brayat kang aran Wiktionary.

 

Koran/warta aktual, awit Wikipédia uga nduwèni proyèk brayat kang aran Wikinews.

 

Papan kanggo tawa utawa pariwara, awit pancèn dudu panggonané. Sawijining barang kuwi kudu kaloka dhisik, sadurungé mlebu Wikipédia, ora malah dadi kaloka jalaran Wikipédia.

 

Buku resèp, pandom arah, pandom wisata, buku ajar, klumpukan jurnal, tutorial, lsp. kang ora mratandhani minangka ciri tulisan ènsiklopédhi.


 

 

Panjenengan namung nglebokaké “Wikipedia:Dudu” ing kothak panggolèkan kanggo ngaksès kaca iku mau.

ꦲꦥꦠꦸꦭꦶꦱ꧀ꦱꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦲꦶꦏꦸꦧꦶꦱꦢꦶꦝꦏꦸ​ꦩꦶꦤꦺꦴꦁꦏ​ꦢꦂꦧꦺꦏ꧀ꦏꦸ​ꦥꦿꦶꦧꦢꦶ?

besut
 

Bab sepisanan kang kudu Panjenengan mangertèni yaiku sipat dhasar Wikipédia kang bisa dibesut déning sapa baé. Arep sepira baé dawané artikel kang Panjenengan wiwiti, ing tundhoné bakal ana wong liya kang bisa ngembangaké artikel iku mau. Mula sajatiné saben artikel Wikipédia iku diduwèni bebarengan lan ora bisa diduwèni utawa didhaku déning sapa baé. Alesan liyané yaiku amrih artikel ing Wikipédia iku ora namung ngamot cara pandeleng kang sawiji thok lan uga amrih sipat nétralé artikel ing Wikipédia bisa jinaga.

Saliyané iku Wikipédia tansah migunakaké lisènsi binuka ing saben kontèné. Lisènsi binuka yaiku lisènsi kang bisa gawé gampang tumrap wong kang migunakaké lan wong kang nduwèni kontèn anggoné andum lan migunakaké karya-karyané. Lisènsi binuka kang dipigunakaké ing Wikipédia yaiku Lisènsi Creative Commons Atribusi-Andum Saèmper 3.0. Kanggo wedharan luwih pepak babagan lisènsi iki, Panjenengan bisa nekani situsé ing:

 

ꦒꦺꦤꦺꦪ​ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦺꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦧꦱꦆꦁꦒꦿꦶꦱ꧀ꦭꦤ꧀​ꦆꦤ꧀ꦝꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ​ꦲꦶꦏꦸꦲꦶꦱꦶꦤꦺ​ꦧꦺꦢ?

besut

Kontèn kang ana ing Wikipédia basa Inggris lan basa Indonésia wis cetha béda, awit saben artikel ing Wikipédia iku wiwit digawé déning wong kang béda-béda. Pancèn uga bener, manawa artikel Wikipédia iku bisa digawé déning bot (robot), nanging lumrahé kanggo babagan kang topiké répetitif kaya ta pambagéan wewengkon, taksonomi biologi, utawa pawèhan jeneng tumrap objèk jaban angkasa. Wondéné kanggo artikel saliyané iku mau, tetep digawé lan dikembangaké déning manungsa.

Généya artikel ing basa Inggris iku luwih akèh tinimbang artikel ing basa Indonésia? Prakara kaya mangkono iku jalaran cacah kontributor Wikipédia basa Inggris iku luwih akèh yèn dibandhingaké karo kontributoré Wikipédia basa Indonésia. Ing wanci saiki, cacahé naraguna aktif (yaiku naraguna kang mbesut punjul saka 5 besutan saben sasiné) ing Wikipédia basa Inggris sawetara ana 66.000, wondéné ing basa Indonésia angkané namung 1000. Saka angka iku mau Panjenengan bisa ndeleng kacèk kang adoh banget babagan cacahing kontributor— kang tundhoné uga mrabawani tumrap cacahing kontèn ing antarané rong vèrsi Wikipédia iku mau.

 
Wikipédia basa Inggris Wikipédia basa Indonésia Wikipédia basa Jawa
66.000 1.000 299
Naraguna aktif Naraguna aktif Naraguna aktif

ꦒꦺꦤꦺꦪꦲꦤꦮꦺꦴꦁ​ꦏꦁꦒꦼꦊꦩ꧀​ꦲꦩ꧀ꦧꦼꦱꦸꦠ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦏꦩꦺꦴꦁꦏꦲꦺꦴꦫ​ꦤꦺꦴꦩ꧀ꦥ​ꦧꦪꦂꦫꦤ꧀?

besut

Mbesut ing Wikipédia tumrap para kontributor iku ibaraté hobi utawa kasenengan. Hobi nyumbang kawruh babagan-babagan kang disenenginé. Sawetara Wikipédiawan uga seneng andum informasi anyar utawa aktual, kaya ta nalika ana lelakon utawa prastawa gedhé kang jembar srambahané, nuli mesthi bakal ana Wikipédiawan kang agé-agé nggawé artikelé. Sawetara naraguna uga nyenengi topik kang spésifik, kaya ta babagan sepur. Para railfans (sesebutan kanggoné wong kang seneng babagan sepur) wis kaloka awit kebaté nalika ana jadwal sepur kang malih, anané informasi anyar babagan setatsiyun, lsp.

Sawetara Wikipédiawan liya ing basa daérah, kepéngin mbesut jalaran rasa perduli kalawan pangruktèning basa daérahé. Ora nggumunaké manawa saiki Wikipédia wis ana ing 13 basa daérah lan atusan basa daérah liyané kang isih manggon ing jeron Incubator (salah sawijining proyèk Wiki kang durung bisa madeg dhéwé).

 

ꦲꦶꦁꦆꦤ꧀ꦝꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ꧈​ꦧꦱꦢꦲꦺꦫꦃ​ꦲꦥꦧꦲꦺꦏꦁ​ꦲꦤ꧀ꦢꦸꦮꦺꦤ꧀ꦤꦶ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦝꦺꦮꦺ?

besut

Ing Indonésia, basa kang sepisanan kababar Wikipédiané yaiku basa Malayu (ms.wikipédia.org) rikala taun 2002, nuli disusul basa Indonésia ing taun 2003.

 
Gatèkna manawa alamat situs Wikipédia namung dibédakaké adhedhasar kodhe basané baé, banjur katutaké “.wikipedia.org”.

ꦒꦺꦤꦺꦪꦲꦤ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦧꦱꦢꦲꦺꦫꦃ?​ꦏꦪꦲꦥ​ꦮꦼꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦢꦤ꧀ꦤꦺ?​ꦭꦤ꧀ꦲꦥ​ꦲꦚ꧀ꦕꦱ꧀ꦱꦺ?

besut

Wikipédia basa daérah ing Indonésia iku cara gampangé bisa dimangertèni minangka Wikipédia sajroning basa saliyané basa Indonésia.

Wikipédia basa daérah kang sepisanan kababar yaiku Wikipédia basa Jawa kang kawiwitan ing taun 2004 déning Revo Arka Giri Soekatno. Revo uga kang miwiti Wikipédia basa Indonésia rikala taun 2003. Revo nduwèni gagasan manawa kawruh iku sajatiné ora namung cumawis mawa basa Indonésia baé, nanging uga kudu cumawis mawa basa-basa daérah liya kang dituturaké ing Indonésia, awit kawruh iku haké saben wong. Kababaré Wikipédia Jawa banjur kasusul Wikipédia sajroning basa-basa daérah liyané, kaya ta basa Sunda, basa Bugis, lan kang pungkasan mijil saka Incubator ing taun 2021 yaiku Wikipédia basa Nias.

Saliyané iku, wong-wong kang padha njurung saha nyengkuyung ing Wikipédia basa daérah uga ngrumangsani manawa nulis ing Wikipédia basa daérahé iku minangka salah sawijining cara anggoné ngreksa basa daérah amrih tetep lestari.

 
 

ꦲꦏꦸꦏꦼꦥꦺꦔꦶꦤ꧀ꦩꦶ​ꦮꦶꦠ꧀ꦠꦶ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦱꦗꦿꦺꦴꦤ꧀ꦤꦶꦁꦧꦱ​ꦢꦲꦺꦫꦃꦏꦸ꧉​ꦧꦚ꧀ꦗꦸꦂ​ꦏꦼꦥꦿꦶꦪꦺ​ꦕꦫꦤꦺ?

besut

Wikimédia nduwèni sawijining situs proyèk kang mligi ngayahi prakara iki, arané Wikimedia Incubator. Saèmper karo jenengé, situs iki ngamot proyèk-proyèk kang istilahé “durung layak” kanggo madeg dhéwié. Ing kéné, proyèk-proyèk bakalé digodhog nganti tembéné layak kanggo dirilis mawa domainé dhéwé. Panjenengan bisa ngaksès situs iki ing incubator.wikimedia.org.

Nanging Panjenengan kudu mangertèni manawa salah sawijining sarat amrih basa daérah Panjenengan bisa digawèkaké situs Wikipédiané yaiku anané kodhe ISO 639. Salah sawijining cara kanggo ngecèk basa daérahé Panjenengan iku nduwèni ISO 639 apa ora yaiku sarana ngecèk ethnologue.com. Lebokna jeneng basané, lan deleng asilé. Manawa Panjenengan kepéngin miwiti Wikipédia ing basa daérahé Panjenengan nanging isih bingung kanggo miwitiné, Panjenengan bisa sesambungan karo kanca-kanca saka Wikimédia kang kontaké bisa Panjenengan deleng ing pérangan pungkasané buku iki. Kanca-kanca saka Wikimédia Indonésia mengko bakalé mbiyantu Panjenengan anggoné ngajokaké panjaluk amrih digawèkaké Wikipédia sajroning basa daérahé Panjenengan.

 

ꦲꦏꦸꦏꦼꦥꦺꦔꦶꦤ꧀ꦩꦶ​ꦮꦶꦠ꧀ꦠꦶꦲꦩ꧀ꦧꦼꦱꦸꦠ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ꧈​ꦤꦔꦶꦁꦲꦶꦱꦶꦃ​ꦏꦔꦺꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦲꦁ​ꦒꦺꦴꦤ꧀ꦤꦺꦒꦺꦴꦭꦺꦏ꧀ꦒ​ꦒꦱ꧀ꦱꦤ꧀​ꦲꦸꦠꦮꦆꦝꦺ​ꦠꦺꦴꦥꦶꦏ꧀ꦏꦁꦒꦺꦴ​ꦤꦸꦭꦶꦱ꧀꧈​ꦲꦥꦲꦤ​ꦥꦶꦠꦸꦢꦸꦃ​ꦏꦁꦧꦶꦱ​ꦩꦿꦤ꧀ꦠꦱ꧀ꦱꦶ​ꦥꦿꦏꦫꦏꦪ​ꦩꦁꦏꦺꦴꦤꦺꦴ​ꦲꦶꦏꦸ?

besut

Panjenengan bisa miwiti nulis artikel mawa topik-topik kang Panjenengan senengi, nanging Panjenengan kudu mesthèkaké manawa artikel kang bakal Panjenengan tulis iku durung cumawis ing Wikipédia. Saliyané iku, kang perlu diéling-éling yaiku nulis artikel ing Wikipédia kudu kalawan cara pandeleng (point of view) kang nétral, saéngga Panjenengan ora kena yèn namung nulis bab beciké utawa bab alané thok saka subjèk kang Panjenengan tulis. Panjenengan uga kudu nulis apa anané, trep kalawan informasi kang Panjenengan temokaké ing sumber mitayani kang Panjenengan rujuk.

KAWRUH WIKI Wikipédia Basa Jawa Sajroning Angka
22.401.126 2.571.331
Cacah ambahan ing Wikipédia basa Jawa setaun pungkasan (Mèi 2019-April 2020) Cacah ambahan sasi April 2020
Rata-rata cacah pambesut mawa 5 besutan utawa luwih (Oktober 2019-Maret 2020) 299
 
23% Wong kang ngaksès migunakaké pangambah punsèl
Cacah besutan ing Wikipédia basa Jawa, Mèi-Oktober 2019  19.197
 
77% Wong kang ngaksès saka dhèstop
Cacah kaca kang dibesut, Maret 2020 548
 
12% Wong kang ngaksès asalé saka Indonésia, disusul Amérika Sarékat, Inggris, lan Jérman.
Wangsalan | Arané pérangan awak | Tembang dolanan
Artikel paling populèr Maret 2020

ꦲꦥꦲꦤꦥꦶꦠꦸꦢꦸꦃ​ꦲꦸꦠꦮꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀​ꦲꦁꦒꦺꦴꦤ꧀ꦤꦺ​ꦤꦸꦭꦶꦱ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ?

besut

Panjenengan bisa sinau mbesut Wikipédia kanthi otodidak sarana ngenut pandom kang wis ana ing pranala bit.ly/WPTUTOR. Wikimédia Indonésia uga wis nduwèni modhul gladhèn utawa palantihan kang pepak. Modhul iki bisa Panjenengan aksès kanthi lelahanan utawa gratis ing pranala bit.ly/modulmanual.

Saliyané iku, manawa Panjenengan luwih seneng nulad tutorial kang wujud vidhio, Panjenengan bisa ndeleng vidhio kang wis digawé déning Wikimédia Indonésia kang bisa diaksès ing pranala bit.ly/TutorialWikiID.

 
bit.ly/modulmanual
bit.ly/TutorialWikiID
 
bit.ly/WPTUTOR

ꦲꦥꦲꦤ​ꦭꦺꦴꦏꦏꦂꦪ​ꦥꦩ꧀ꦧꦼꦱꦸꦠ꧀ꦠꦤ꧀​ꦲꦶꦁꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦏꦁꦒꦺꦴꦥꦫ​ꦥ꦳ꦩꦸꦭꦏꦁꦧꦶꦱ​ꦢꦏ꧀ꦩꦺꦭꦺꦴꦤ꧀ꦤꦶ?

besut

Saben sasiné, Wikimédia Indonésia ngadani manéka lokakarya utawa gladhèn pambesutan ing Wikipédia sajroning manéka basa ing sawetara kutha. Mangga ajeg tutaké médhia sosial Wikimédia Indonésia kanggo mèlu acarané!

Utawa, manawa Panjenengan nduwé gagasan kanggo ngadani gladhèn dhéwé ing kutha, paguyuban, utawa instansi Panjenengan, sumangga ngajokaké sarana sesambungan kalawan kita lumantar layang èlèktronik ing:


ꦲꦥꦏꦒꦶꦪꦠ꧀ꦠ​ꦤ꧀ꦤꦸꦭꦶꦱ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ​ꦧꦶꦱ​ꦢꦶꦥꦶꦒꦸꦤꦏ꧀ꦏꦏꦺ​ꦩꦶꦤꦺꦴꦁꦏ​ꦱꦫꦠ꧀ꦏꦁꦒꦺꦴ​ꦔꦸꦤ꧀ꦝꦏ꧀ꦏꦏꦺ​ꦏꦭꦸꦁꦒꦸꦃꦲꦤ꧀ꦲꦸ​ꦠꦮ​ꦗꦧꦠ꧀ꦠꦤ꧀?

besut
 

Nulis ing Wikipédia iku minangka kagiyatan kang adhedhasar sukalila saéngga ora bisa mènèhi paédah kang wujud matèri utawa pawitan kalebu ing jeroné yaiku mundhaking jabatan.

Nanging, nulis ing Wikipédia bisa ngundhakaké kaprigelan non-tèknis, kaya ta prigel anggoné nulis, saha golèk sumber kang mitayani, kang tembéné bakal migunani sajroning bab pawiyatan, kaya ta panyungsunan kurikulum, panggolèkan matèri mulang, sarta panyungsunan lapuran.

KAWRUH WIKI Kontributor Paling Unggul Maret 2020
ing Wikipédia Basa Jawa
Dandung Adityo Argo Prasetyo
294 besutan
Elicefa
293 besutan
Sunshroom17
214 besutan
Fandy Aprianto Rohman
160 besutan
Saka stats.wikimedia.org/v2

ꦩꦤꦮꦲꦏꦸ​ꦏꦼꦥꦺꦔꦶꦤ꧀ꦠ​ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦭꦸꦮꦶꦃ​ꦲꦏꦺꦃꦩꦤꦺꦃ꧈​ꦧꦚ꧀ꦗꦸꦂꦲꦏꦸꦏꦸꦢꦸ​ꦱꦼꦱꦩ꧀ꦧꦸꦁꦔꦤ꧀ꦩ​ꦫꦁꦱꦥ?

besut

Yèn Panjenengan kepéngin takon luwih pepak babagan program-program ing Wikimédia Indonésia, Panjenengan bisa sesambungan marang kita sarana layang-èl info@wikimedia.or.id utawa lumantar sawetara layang-èl ing ngisor iki:

Layang-èl Wigati Wikimédia Indonésia
Wiyata pendidikan@wikimedia.or.id
Paguyuban komunitas@wikimedia.or.id
Pasanggiri kompetisi@wikimedia.or.id
Tèknologi teknologi@wikimedia.or.id
GLAM (Gladri, Pustaka, Arsip, lan Musiyum) glam@wikimedia.or.id
Hibah hibah@wikimedia.or.id
Parepatan konferensi@wikimedia.or.id

ꦄꦠꦿꦶꦧꦸꦱꦶ

besut

CAKRIK HURUF
Montserrat déning Julieta Ulanovsky | OFL Merriweather déning Sorkin Type | OFL Noto Sans Javanese déning Google | OFL Segoe UI déning Microsoft

[21] Ranga déning TipTopTyp | OFL • Leelawadee (aksara Bugis) déning Microsoft • Noto Sans Rejang (aksara Rejang) déning Google | OFL • TG Siloka Sundanese (aksara Sunda) déning Tegamitype/Iqbal Firdaus • Noto Sans Javanese (aksara Jawa) déning Google | OFL • Noto Sans Balinese (aksara Bali) déning Google | OFL • Arabic Typesetting déning Microsoft (aksara Arab) • Noto Sans Batak (aksara Batak) déning Google | OFL • Wijaya (aksara Kawi) déning Aditya Bayu Perdana


FOTO
[1] CEEMeeting2016 Armenia Globe 25 déning AWang (WMF) | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[3] Wikimania 2016 - group photo 03 déning Niccolò Caranti | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[6]Old Wikipedia déning L337p4wn (pengunggah) | Wikimedia Commons | CC BY-SA 3.0 • Jimmy Wales 83 1 déning Chris Floyd | Wikimedia Commons | CC BY-SA 3.0

[7] Keceriaan WikiNusantara1 déning Studio Amarana kanggo Wikimedia Indonesia | Wikimedia Commons | CC BY 3.0

[8]COLLECTIE TROPENMUSEUM Basreliëf Boroboedoer. TMnr 60002312 déning Tropenmuseum | Wikimedia Commons | CC BY-SA 3.0 • Groot Javaansch No.2 cursief - Lettergieterij Amsterdam déning Lettergieterij Amsterdam | Wikimedia Commons | Domain Publik • Mangkunegaran Palace Java362 déning Arabsalam | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • Pramudya Ananta Tur Kesusastraan Modern Indonesia p226 déning Kementerian Pendidikan | Wikimedia Commons | Domain Publik • Mss jav 28 f064v saka layang Serat Selarasa kagungan Nyonya Sakeber Surabaya, di-scan déning British Library | Wikimedia Commons | Domain Publik • Water drop impact on a water-surface - (5) déning Davide Restivo | Wikimedia Commons | CC By-SA 2.0

[9] Foto uang rupiah déning Eko Anug | Pixabay | Lisensi Pixabay

[10] Foto buku déning Nick Fewings | Unsplash | Lisensi Unsplash

[19] WikiLatih Indonesiana; April 2017 03 déning Indorelawan | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[25]Wikilatih Purworejo 1 déning Hidayah Sunar | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • WikiLatih Sunda Universitas Pendidikan Indonesia 17-19 September 2018 10 déning Nadiantara | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • Sukarelawan pelatih WikiLatih APKS PGRI Kabupaten Jember (Gelombang 1)-3 déning Ahmadi SE | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • April 29 2018 WikiLatih Indonesiana 2.0 with Indorelawan déning Indorelawan | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[26] WikiPelatih PGRI Sulsel-7 déning Gunarta | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0


GRAFIS
[2] Wikimedia Illustration Header Detail Projekte déning Blanca Flores | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[4] Wikipedia Education Backpack 1 déning Blanca Flores | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[5]Nupedia déning Nupedia lan milodesign.com, berkas vèktor déning Habitator terrae | Wikimedia Commons | Domain Publik • Nupedia, the open content encyclopedia 2000-08-15 déning nupedia.com | Wikimedia Commons | CC BY-SA 3.0

[17] Wikimedia Illustration Header Detail Digitales Ehrenamt déning Kati Szilágyi kanggo Wikimedia Jerman | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[18] Wikimedia Illustration Header Detail Recherche 2 déning Kati Szilágyi kanggo Wikimedia Jerman | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[21] Themenfeld Wissensgesellschaft déning Kati Szilágyi kanggo Wikimedia Jerman | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[22] Wikipedia Community cartoon - high quality déning Giulia Forsythe, gambar diturun déning Asiyeh Ghayour, diunggah déning Seyyedalith | Wikimedia Commons | CC0


IKON
[2]Globe déning Eagle Eye | Noun Project | CC BY • Open Lock déning Caio Ranieri | Noun Project | CC BY • Translation déning Mun May Tee | Noun Project | CC BY • Encyclopedia icon déning Atón | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • Light bulb icon red déning Atón | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • Scale icon green déning Atón | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • Jigsaw piece yellow 01 déning Atón | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0 • Smiley icon orange déning Atón | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0

[16]Dictionary déning Kantor Tegalsari | Noun Project | CC BY • Advertisment déning Komkrit Noenpoempisut | Noun Project | CC BY • Newspaper déning Fahmi | Noun Project | CC BY • Writing déning andriwidodo | Noun Project | CC BY

[22]Phone déning Larea | Noun Project | CC BY • Computer déning Phoenix Dungeon | Noun Project | CC BY • Indonesia déning Ivan Colic | Noun Project | CC BY

 
WIKIPEDIA ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ WIKTIONARY ꦮꦶꦏꦶꦱꦱ꧀ꦠꦿ WIKIBOOKS ꦮꦶꦏꦶꦧꦸꦏꦸ WIKIQUOTE ꦮꦶꦏꦶꦏꦸꦠꦶꦥꦤ꧀ WIKISOURCE ꦮꦶꦏꦶꦱꦸꦩ꧀ꦧꦼꦂ
Indonesia ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ Jawa ꦗꦮ Indonesia ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ Indonesia ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ Indonesia ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ Indonesia ꦆꦤ꧀ꦢꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪꦃ
Aceh ꦄꦕꦺꦃ Madura ꦩꦢꦸꦫ Jawa ꦗꦮ Melayu ꦩꦺꦭꦪꦸ Sunda ꦱꦸꦤ꧀ꦢ Bali ꦧꦭꦶ & Jawa ꦗꦮ
Bali ꦧꦭꦶ Melayu ꦩꦺꦭꦪꦸ Melayu ꦩꦺꦭꦪꦸ
Banjar ꦧꦚ꧀ꦗꦂ Minang ꦩꦶꦤꦁ Minang ꦩꦶꦤꦁ

ꦱꦼꦩꦏ꧀ꦕꦿꦲꦶꦠꦲꦤ
ꦱꦸꦮꦭꦶꦏ꧀ꦏꦶꦁ​ꦭꦪꦂ​ꦏꦼꦥꦿꦲꦶꦪꦺ​ꦲꦁꦒꦺꦴꦤ꧀ꦤꦺ​
ꦥꦒꦸꦪꦸꦧ꧀ꦧꦤ꧀​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃꦲꦶꦏꦸ​ꦩꦏꦫꦾ​
bit.ly/BebaskanPengetahuan

Banyumasan ꦧꦚꦸꦩꦱ꧀ꦱꦤ꧀ Nias ꦤꦶꦪꦱ꧀ Nias ꦤꦶꦪꦱ꧀
Bugis ꦧꦸꦒꦶꦱ꧀ Sunda ꦱꦸꦤ꧀ꦢ Sunda ꦱꦸꦤ꧀ꦢ
Gorontalo ꦒꦺꦴꦫꦺꦴꦤ꧀ꦠꦭꦺꦴ Tetun ꦠꦼꦠꦸꦤ꧀ Banjar ꦧꦚ꧀ꦗꦂ

 

 
wikimediaid   Wikimedia Indonesia  
wikimediaid   Wikimedia Indonesia  
wikimediaid   Wikimedia Indonesia  
wikimedia.or.id   info@wikimedia.or.id  



ꦲꦗꦚꦸꦥ꧀ꦭꦶꦏ꧀ꦱꦏ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦝꦶꦪꦃ ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦕꦼꦏꦏ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦥꦚ꧀ꦗꦼꦤꦼꦔꦤ꧀ꦏꦁ​ꦝꦼꦩꦼꦤ꧀ꦏ꧀ꦭꦮꦤ꧀ꦧꦲꦸꦮꦂꦤ​ꦥꦭꦶꦁ​ꦒꦼꦝꦺꦲꦶꦁ​ꦗꦒꦢ꧀ꦩꦪ ꦲꦶꦏꦸ​ꦱꦮꦶꦗꦶꦤꦶꦁ​ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦏꦁ​ꦢꦶꦠꦸꦗꦺꦴꦏꦏꦺꦏꦁ​ꦒꦺꦴ​ꦥꦫ​ꦩꦲꦺꦴꦱ꧀ꦏꦁ​ꦏꦼꦥꦺꦔꦶꦤ꧀ꦩꦔꦼꦂꦠꦺꦤꦶ​ꦭꦸꦮꦶꦃ​ꦥꦼꦥꦏ꧀ꦧꦧꦒꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧉​

꧋ꦥꦔꦿꦶꦥ꧀ꦠ​ꦤ꧀ꦢꦸꦮꦺꦤꦶ​ꦥꦔꦗꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦲꦶꦏꦶ​ꦧꦶꦱ​ꦩꦁ​ꦱꦸꦭꦶ​ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀​ꦥꦶꦠꦏꦺꦴꦤ꧀ꦏꦁ​ꦏꦼꦉꦥ꧀ꦢꦶꦠꦏꦺꦴꦏꦏꦺꦧꦧꦒꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦏꦪ​ꦲꦥ​ꦱꦗꦠꦶꦤꦺꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦲꦶꦏꦸ꧈​ꦲꦶꦤ꧀ꦥ꦳ꦺꦴꦂꦩꦱꦶ​ꦲꦥ​ꦧꦲꦺꦏꦁ​ꦲꦤ​ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦲꦸꦒ​ꦏꦼꦥꦿꦶꦪꦺꦕꦫꦤꦺꦒꦺꦴꦭꦺꦏ꧀ꦭꦤ꧀ꦩꦶꦒꦸꦤꦏꦏꦺꦲꦶꦤ꧀ꦥ꦳ꦺꦴꦂꦩꦱꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ​ꦏꦭꦮꦤ꧀ꦠꦽꦥ꧀꧉​

꧋ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦠꦼꦥꦸꦁ​ꦭꦸꦮꦶꦃ​ꦗꦼꦫꦺꦴ​ꦧꦧꦒꦤ꧀ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧈​ꦥꦔꦿꦶꦥ꧀ꦠ​ꦲꦸꦒ​ꦤ꧀ꦢꦸꦮꦺꦤꦶ​ꦥꦔꦗꦥ꧀ꦥꦫ​ꦩꦲꦺꦴꦱ꧀ꦲꦶꦏꦸ​ꦧꦶꦱ​ꦩꦺꦭꦸ​ꦔꦩꦂꦢꦶꦏ​ꦏꦮꦿꦸꦃ​ꦧꦼꦧꦉꦔꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦮꦶꦏꦶꦥꦺꦢꦶꦪ꧉​

꧋ꦥꦤ꧀ꦢꦺꦴꦩ꧀ꦮ꦳ꦺꦂꦱꦶ​ꦗꦼꦫꦺꦴꦤ꧀ꦗꦫꦶꦔꦤ꧀(online)ꦧꦶꦱ​ꦥꦚ꧀ꦗꦼꦤꦼꦔꦤ꧀ꦮꦕ​ꦲꦶꦁ​꧇​bit.ly/wmid-ajanyupliksakawikipedia

 


Jalan Danau Toba No. 104 ꦫꦠꦤ꧀ ꦢꦤꦻꦴꦠꦺꦴꦧ ꧇꧑꧐꧔꧇
Bendungan Hilir, Jakarta Pusat ꦧꦼꦤ꧀ꦢꦸꦁꦔꦤ꧀ꦲꦶꦭꦶꦂ꧈ ꦗꦏꦂꦠꦥꦸꦱꦠ꧀
DKI Jakarta 10210 ꦢ꧀ ꦏ꧀ ꦆ ꦗꦏꦂꦠ ꧇꧑꧐꧒꧑꧐꧇
wikimedia.or.id | info@wikimedia.or.id