Sandhal Goreng

[ 12 ]Lemek Turu

Radicha Nur Widyaningtyas

TI

Bubaran sekolah uwis Kliwat. Srengenge cahyane jejeg kaya- ta payon bumi. Godhongan pating sebar dibarengi pit onthel ngebakki dalan kidul dusun Sidoarum. Slamur-slamur swara gu- muyu bocah sing bengak-bengok kaya banyak samsaya suwe saya sero wae swarane.

“Horee, ayo kabeh padha dolan wae. .!” swarane Sarmo.

Sarno bocah lemu, pakulitane ireng, lan yen menganggo klam- bine tansah kumlebat ngalorngidul. Rupane Sarno yen disawang marai mumet. Weku kuwi dheweke katon mlaku nggawa dhom- pet sing isine dhuwit seket ewu.

“Mbok, aku wis tekan ngomah. Madhange, endi? Kok mung ana jangan teri?” pitakoneSarno bengak-bengok nggetak simboke.

“Mbokya wisuh dhisik, ta Le. Bali-bali kok jujukane wakul ngapul wae. Simbok duwene mung kuwi saiki,” wangsulane Sim- boke.

“Ah, apata iki. Ket mau ning omah kok ora temandang ma- sak,” kandhane Sarno samsaya ndadi anggone ngoceh.

“Tuku wae, pa?. <.” durung rampung simbok ngendika, Sarno wis mbanting lawang kamare,

Ora suwe ana swara blombongan montor GL mandheg ing ngarep pekarangan. Sarno mlayu gumludhug saka kamar lan mbe- ngoki ibune, “Aku tak dolan sik. Rasah nggolekki aku, Mbok.”

wkk



ma 19 wo [ 13 ]

Lingsirwengi kang teka ora dinyana-nyana, manuk-manuk podho baliing susuhe, adzan isya wis keprungu. Simbok nyawang dalan nunggu ana swara pit montor sing ngeterke anake lanang bali.

“Dhuh, Sarno. Kowe ki nang ngendi? Yahene kok durung ana ambune,” batine simbok kemrungsung ngenteni anake bali. Sanajan Samo bocahe mbejujag, ora tau niyat sekolah, ngeyelan, nanging simboke tetep tresna lan gemati marang dheweke.

“Dhok....dhok....dhokk.” lawang ngarep didhodhok kanthi sero. Gage simbok mbukakke lawang ngarep.

“Jam pira iki? Bocah dolan kok ora ngerti wektu, ki piye? Arep dadi apa kowe,” ngendikane simboke karo rada duka.

“Ah, embuh,” Sarno lunga ora nyauri pitakone simbok sing ndrejes kaya udan.

Samo tumuju marang tempat tidur lan banjur turu kepati.

ii

“Kukuruyuuuuuuuk..... ..,” swara pitik jago duwekketangga- newis nggugah turu.

“Le, cepettangi, ta. Wis jam Z iki. Arep sekolah ora, ta kowe?” simboke ndhodhog kamare Samo.

Sarno kaget, banjur raup ora kober adus. Grusa-grusu ora ngerti cekelane. Njupuk tas, buku, sak entukke. Sepatu kewalik- walik ora dibenerke.

“Mbok, aku tak mangkat, sik. Wis telat banget,” bengoke Sar- no. Saka pawon simboke gage-gage metu arep menehi sangu.

“Ora sarapan dhisik, ta Le?” ngendikane simboke sing ora ngerti menawa Sarno wis bablasn gepit ora tilas.

Tekan sekolahan, “Ngapunten Bu, kula telat sakmenika. Wau niku. ....” durung kobergawe alasan supaya ora disetrap, Bu Guru wis ngendika, “Uwis. Ngadekka ning pojok kelas. Nganti budhal jam pelajaran sepisan.”

“Modar aku,” batine Sarno ora bisa suwala.

me 13 [ 14 ]

“Saiki, Ibu arep maringi tugas nggambar nganggo cat air. Te- mane panorama pesisir. Ditumpuk rong dina maneh, ya,” ature Bu Guru karo paring katrangan.

Kelas banjurrame banget. Kabeh bocah pada bingung sesuk arep nggambar apa.

“Tobat.... tobat... nggambar wae aku ora jedhag. Kepriye kuwi njuran,” batine samo adem panas, gembrobyos ora karuan.

“Parto, aku gambarke, ya!” panjalukkeSarno marang Parto.

“Wegahra sudi. Tugase dhewe-dhewe. Nggarap yo dhewe- dhewe. Dadi bocah kok ora tau usaha,” saurane Parto atos banget.

“Ealah, bocah wingi sore. Wani kowe karo aku,” “saklebatan Parto lungo tanpa mengo lan nyauri Sarno si bocah “sarap”.

Tase Sarno dituthukake sirah. “Pleek..” krasa rada lara. Rambutisih gluput, di enggo ndhelik pasir, dak usek-usek nganti semrawut. Tase dik sawatake pojok kamar, natap bipet. Isine buku, kertas, mabur-mabur. Luwe

Sirahe mundhak abot kaya nyunggi gunung. Pating crekot mikir campur-campur. Arep dolan awak rasane ora sreg. Polah ngalor ngidul ora ana entekke. Usek wae.

“Blakk..” Ndadak tangan kudu mbanting lawang. Seka se- lane swara jememblek, grenengane simbok ngundang Sarno. Tetep isih tang anggep lemut liwat. Jane aku ya ngerti, simbok arep takon apa.

“Kowe, kingapa, ta, kok ora kaya biyasane!” dhawuhesimbok.

“Ora papa, kok Mbok,” swarane Sarno nuduhake menawa atine lagi susah.

NjenggeratSarno tangi saka kasur, mbukak buntelan isi buku lukisan saka sajeroning kerdus. Buku sing disengiti kepeksa di- bukak.

Ambune.... Sreng.......... ngampet wahing Sarno wiwit mau. Males-malesan Sarno nggambar panorama pesisir manut kaya nggon buku ing kerdus mau. Bola-bali ganti kertas. Nganti arep ngentekke sabuku gambar kandel kae.

“Ah luweh. Angel tenan nggambare.”




mo 14 [ 15 ]

Sarno banjur metu lan mbanting pensil HB sing dianggo nggambar.

Metu kamar, banjur madhang sego. Sambi muni-muni lan nyetel radhio sak sero-serone. Marai kuping budheg.

“Sarmo, rindhikke! budheg simbok ngrasakke,” saka kamar simbok bengak-bengok keganggu swara radhione Sarno.

Swarane simbok kaya angin mung sumilirwae, ora tau diga- gas karo Sarno. Uteke kopyor, alah denesaka polahe dhewe kaya presiden sing mikir negara gedhe. Bubar madhang Sarno mlebu meneh ing kamar, lungguh kursi tuwa sing oyag-ayig kaya arep semplok.

“Ealah Gusti, apa iki ukumane nek aku ora tau maca buku. Basan oleh garapan pisan kok uaaangel banget. Marai lara untu,” grundelane Sarno.

Samo mung meneng wae kaya-kaya lagi nunggoni endhog pitik blorok.

“Uedan....... Uedan........ bocah-bocah wis do wani. Ora ma- nut apa karepku. Kemaki,” gresulane Sarno mbayangake kanca- kancane sing mau ora gelem nggarapke tugase.

“Tak njajal pisan engkas,” pikire Sarno.

Kanthi pikiran sing lagi cupet, Sarno banjur mbacutake ga- rapan nggambar mau. Tambah kotos-kotos kringete. Tangane sing kaku dipeksa nguleng-uleng potlot kayu nggawe corekkan. Sejro- nerong jam garapane mau uwis bisa rampung.

“Sip. Gambaranku dadi saiki. Hahai.....0ra susah bingung meneh,” batine Sarno seneng banget. “Mbok, Simbok, aku tukokke catair, ya Mbok. Sing larang kae, lho,” penjalukke Samo marang simboke. Sandalan jepit, simboke metu saka omah menyang wa- rung kidul desa nukokke anake cat air kaya sing dikarepake.

“Lha gilo, catairewis gari nganggo. Kowe bisa, ta?” pitakone simbok marang anak lanang sing lagi kelegan.

Oraletsuwe, gambarane Samo dadi. Nanging amarga kesel, Sarno keturon nganti angler. Sirahe ora krasa nemplekning nduwur


meja, nutupi gambare sing wis kasil dirampungke kanthi rekasa.

mw 15 [ 16 ]

Anggone turu nglintek, ora bisa digugah sapa-sapa nganti swara radhio kalah karo swarane Samo sing lagi ngorok. Sarmo nggorok sero banget, ilere ndlewer nganti nelesi gambare. War- nane gambaran dadi campur-campur. Kaya gambar pulo ing In- donesia. Ijo campur biru, kuning. Pokoke ra karu-karuwan wer- nane.

Telung jam luwih anggoneSarno turu. Basan wis tangi, dhe- weke gragapan lan kaget karo apa sing dideleng ing ngarepe.

“Aaargh.... Gambaranku. Ya ampuuuuuuuuuuuuun.....,” bengoke Samo sing lagi wae tangi, mbukak matane. Ing ngareppe wis ana gambaran kang ora wujud maneh. Kaget kaget tenan, ka- ya kesetrum rasane.

“Braggg.. ....” mejane digebrag. Gambare diwolak-walik ora genah.

“Ngimpi ora aku iki,” batine.

“Simbok... Simbok... iki piye, Mbok. Gambare ditumpuk sesuk esuk, je.” Pambengoke Samo bingung banget.

Saka lawang Simbok mlayu kaget amarga swarane Sarmo gedabigan kaya wong bar kemalingan.

“Ana apa, Le, kok bengak-bengok?” pitakone Simbok.

Sinambi ngangkat gambare, Sarno meduhake gambaran sing ketindes ilere sing akeh.

Sarno gedrug-gedrug jubin, kaya-kaya arep njebol jobin omahe. Matane mbrambangi. Irunge wis sentrap-sentrup sinambi ngomong marang awakke dhewe.

“Aku sesuk bakal piye.......?”

4


mw 16 =